از دیرباز و برای نمونه، در چارچوب جنبش عدم تعهد یا گروه ۷۷، شاهد نقش آفرینی ساختارهایی متفاوت از سازمان های بین المللی و منطقه ای در روابط بین المللی و از جمله، در چارچوب فعالیت های سازمان ملل متحد بوده ایم؛ ساختارهایی که هرچند قالب و شکل سازمان های بین المللی را ندارند، ولی در عرصۀ تصمیم سازی و همکاری های بین المللی نقش بسزایی را ایفا می کنند. نهادهایی از این دست و کنشگری آنان در عرصۀ حقوق و روابط بین الملل، روز به روز در حال تزاید اند که از آن جمله می توان به گروه ۲۰، گروه ۷، گروه ویژۀ اقدام مالی یا بریکس که اخیراً به افزایش تعداد اعضای خود مبادرت ورزیده، اشاره داشت.

اینگونه ساختارها و نهادها که عمدتاً به شبکه سازی و یکپارچه سازی مواضع دولت های عضو در خصوص مهم ترین موضوعات مبتلابه جامعۀ بین المللی اشتغال دارند، تا آنجا در عرصۀ بین المللی مهم و تأثیرگذار هستند که نمی توان بر نقش آنها در حکمرانی جهانی و نیز تکوین نظم هنجاری موجود و آتی در دنیایی که با چالش هایی متعدد روبروست، چشم پوشی کرد. از این روست که گزارشگر ویژۀ شورای حقوق بشر در خصوص نظم بین المللی در گزارش های خود به نقش این نهادها در حکمرانی جهانی توجه داده است (اینجا و اینجا). نیز، از همین منظر است که دبیرکل ملل متحد که به تازگی به صورت مداوم از شکل گیری نظم جدید جهانی بر مبنای جهان چندقطبی سخن می گوید، بر خود واجب می داند که اولاً، در اجلاسیه های این نهادها حضور به هم رساند و ثانیاً، از فرصت حضور در این جلسات برای دعوت از این ساختارها برای نقش آفرینی بیشتر در عرصۀ بین المللی و در جهت مقابله با تهدیدهای پیش روی جهان و سازمان ملل متحد دعوت بعمل آورد؛ دعوتی که در خود این پیام را دارد که سازمان ملل متحد به تنهایی یارای مقابله و مواجهه با همۀ این تهدیدها و چالش ها را ندارد. خاصه آنکه، بعضی از این نهادها و ساختارهای بین المللی مانند گروه ۷ و گروه ۲۰، نقش کلیدی در راهبری اقتصاد بین الملل ایفا می کنند و عملاً می توان قائل بر آن بود که در موارد بسیاری در این عرصه گوی سبقت را از سازمان ملل متحد و سایر سازمان های متولی اقتصاد و تجارت جهانی ربوده اند.

از این دیدگاه و نظر به اهمیت روزافزون نقش نهادها و ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی در شبکه سازی و تصمیم سازی در عرصۀ بین المللی و روابط تنگاتنگی که میان این نهادها و سازمان ملل متحد و نظم و اهداف و اصول مبتنی برمنشور در ابعاد گوناگون حقوقی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وجود دارد، تالار گفتگوی انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد در نظر دارد در راستای تعهدات انجمن به منظور گفتمان سازی و تولید ادبیات مرتبط با سازمان های بین المللی، سمپوزیوم نوشتاری بعدی خود را به چیستی این نهادها و بررسی جایگاه آنها در حکمرانی جهانی در پرتو نظم منشوری اختصاص دهد.

 

محورهای عمده مورد توجه در این سمپوزیوم 

  • فلسفۀ وجودی و کارایی ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی مانند گروه ۷، گروه ۲۰، جنبش عدم تعهد، بریکس، گروه ویژۀ اقدام مالی و ...، در نظم و حکمرانی جهانی؛
  • جایگاه و عملکرد ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی در سیاست و اقتصاد بین الملل؛
  • تصمیم سازی، شبکه سازی و گروه سازی در قالب ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی و آثار آنها بر عملکرد سازمان های جهانی مانند ملل متحد؛
  • دیپلماسی حقوقی و بهره‌گیری از ظرفیت ساختارهای بدل از سازمان‌های بین‌المللی؛
  • نظم چندقطبی پیش رو و جایگاه سازمان ها و ساختارهای بین المللی؛
  • ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی و تعامل با سازمان ملل متحد؛
  • تهدیدهای پیش روی جامعۀ بین المللی و عملکرد ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی؛ و
  • رویکرد ایرانی به ساختارهای بدل از سازمان های بین المللی به ویژه با تأکید بر پیوستن ایران به بریکس.

 

توجه!

انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد از کلیۀ علاقمندان به مباحث حقوق و روابط بین الملل و سازمان ها و نهادهای بین المللی دعوت می کند تا با رعایت قواعد نگارش تالار گفتگو، مطالب خود را حول محورهای اشاره شده در بالا تا تاریخ ۰۳ آذر ۱۴۰۲ به ایمیل دبیرخانۀ انجمن به آدرس iauns.ir.2011@gmail.com ارسال کنند. مطالب ارسال شده مورد داوری قرار می گیرد و مقالات منتخب در پایگاه تالار گفتگوی انجمن و نیز مجموعه مقالات سمپوزیوم منتشر خواهد شد.

 

 

اشتراک گذاری:
فراخوان مقاله برای «دو فصل نامه حقوق و هنر» _ ۱۴۰۲فراخوان مقاله به فارسی و انگلیسی برای همایش «اشغال فلسطین از دیدگاه حقوق بین الملل» _ اسفند ۱۴۰۲فراخوان مقاله برای دومین همایش ملی «مسئولیت اجرای قانون اساسی؛ تحول بنیادین اقتصادی مبتنی بر اصول قانون اساسی» _ آبان ۱۴۰۲
verification