سید محمد هاشمی

دکتر سید محمد هاشمی، استاد به نام حقوق اساسی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی و وکیل دادگستری، متولد ۱۳۲۰ در قم است. وی در ۱۳۴۷، در سن ۲۷ سالگی، موفق به اخذ لیسانس حقوق از دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد و همانند اکثر هم دوره ای های خود کشور فرانسه را برای ادامۀ تحصیل برگزید. در حدود ۱۳۵۰ (۱۹۷۲) دورۀ فوق لیسانس حقوق عمومی از انستیتو بین المللی مدیریت عمومی فرانسه را به پایان رساند و سه سال بعد، در ۱۳۵۳ (۱۹۷۵) موفق به اخذ مدرک دکتری حقوق از دانشگاه پاریس یک (پانتئون ـ سوربن) گردید.

پس از بازگشت به ایران به عنوان هیئت علمی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی به تدریس حقوق عمومی و به طور خاص حقوق اساسی پرداخت و مدتی طولانی نیز مدیریت گروه حقوق عمومی این دانشکده را بر عهده داشت. در کنار تدریس در دانشگاه، وی وکیل دادگستری نیز بود و عضویت در گروه کار بازداشت های خودسرانۀ کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و عضویت در شورای عالی کمیسیون حقوق بشر اسلامی (نهاد ملّی) نیز در سوابق علمی و اجرایی ایشان ملاحظه می شود.

از دکتر سید محمد هاشمی آثار ارزشمندی در قالب کتاب، مقاله و یادداشت به یادگار باقی مانده است که از معروف ترین آنها می توان به کتاب دوجلدی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول: اصول و مبانی کلی نظام، جلد دوم: حاکمیت و نهادهای سیاسی) اشاره کرد که از کتب مرجع حقوق عمومی در کشور به حساب می آید. در این دو کتاب، ایشان ضمن مرور و تشریح حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران که منبعث از قانون اساسی است به نقد جدى قانون اساسى نیز پرداخته است.

دکتر سید محمد هاشمی در بهمن ۱۴۰۱ پس از عمری خدمت در عرصۀ علم و دانشگاه چهره در نقاب خاک کشید. روحش شاد و یادش گرامی.