حقوق و ادبیات: معرفی کتاب «وداع با اسلحه» (۱۹۲۹)

کتاب وداع با اسلحه یک رمان ضد جنگ است که داستان عشق و جنگ را در زمان جنگ جهانی اول در اروپا روایت می‌کند. برخی از وقایع کتاب براساس زندگینامۀ نویسنده، ارنست همینگوی، است که خود جنگ را تجربه کرده بود. این کتاب چهار بخش دارد و هر بخش به فصل های کوتاه تقسیم می شود. نوع نگارش همینگوی ساده و صادق است و با استفاده از دیدگاه شخص اول، حس شخصیت اصلی را منتقل می‌کند. چاپ اول کتاب وداع با اسلحه در سال ۱۹۲۹ منتشر شد.

این کتاب همچنین چندین بار ازجمله در سال های ۱۹۳۲ و ۱۹۵۷ به فیلم تبدیل شده و بر پردۀ سینما نقش بسته است. برخی منتقدان این کتاب را یکی از بهترین رمان‌های ضد جنگ دانسته‌اند و برخی دیگر آن را یک شاهکار از نظر فنی و زبانی می‌دانند.

کتاب وداع با اسلحه با ترجمه های نجف دریابندری (انتشارات نیلوفر)، نازی عظیما (نشر افق)، مهدی افشار (انتشارات مجید) و دیگر مترجمان در بازار کتاب ایران موجود است.

ارنست همینگوی (تولد: ۱۸۹۹/ وفات: ۱۹۶۱) یکی از برجسته‌ترین نویسندگان آمریکایی قرن بیستم است. او به خاطر رمان‌ها و داستان‌های کوتاهش که معمولاً دربارۀ جنگ، عشق، شجاعت و مردانگی هستند، شهرت دارد. او همچنین یک روزنامه‌نگار و ماجراجو بود که در جنگ جهانی اول و دوم و جنگ داخلی اسپانیا حضور داشت. او در سال ۱۹۵۴ جایزۀ نوبل ادبیات را به خاطر «تأثیرش بر سبک نوشتاری مدرن» کسب کرد.

برخی از مشهورترین آثار همینگوی که به فارسی نیز ترجمه شده اند، عبارتند از:

• پیرمرد و دریا
• وداع با اسلحه
• خورشید همچنان طلوع می کند

فردریک هنری، یک آمریکایی که به عنوان رانندۀ آمبولانس در ارتش ایتالیا خدمت می‌کند، با پرستاری انگلیسی به نام کاترین بارکلی آشنا می‌شود و عاشق او می‌شود. هنری در یک نبرد زخمی می‌شود و به بیمارستان منتقل می‌شود که کاترین هم در آنجا به عنوان پرستار کار می‌کند. آنها رابطۀ خود را عمیق‌تر می‌کنند و کاترین باردار می‌شود. هنری باید به جبهه برگردد و در حال عقب‌نشینی با شلوغی و فجایع جنگ روبرو می‌شود. او تصمیم می‌گیرد از ارتش فرار کند و با کاترین به سوئیس برود. آن‌ها تا زمان تولد فرزندشان در یک هتل کوچک زندگی مخفیانه می‌کنند. اما سرانجام تراژدی رخ می‌دهد و هم کاترین و هم نوزادش در زایمان جان خود را از دست می‌دهند. هنری تنها با سوگ خود باقی می‌ماند.

مطالعۀ این کتاب به طور خاص برای دانشجویان رشته های حقوق بین الملل و حقوق بشر و رشته های مرتبط مانند مطالعات صلح دارای اهمیت است. معمولاً در دانشگاه ها به ذکر مطالب تئوری و کلی اکتفا می شود و به دلیل محدودیت های مختلف ازجمله زمان، استادان از ورود به جزئیات طرح مسائل تئوری باز می مانند. کتاب وداع با اسلحه به خوبی تصویر واقعی از یک جنگ و احساسات افراد درگیر در آن و بیم ها و امیدهای آنها را به نمایش می گذارد، موضوعی که بعید است فرصت طرح آن در کلاس درس و در میان مباحث تئوری مطرح شود.